Pasen

Paas is het oudste en belangrijkste christelijke feest ter herdenking van de opstanding van Jezus Christus, gevierd door alle christelijke denominaties. De week ervoor, die een periode van herdenking van de belangrijkste gebeurtenissen in het christelijk geloof is, wordt de Goede Week genoemd. De laatste drie dagen van deze week: Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Stille Zaterdag en Paaszondag zijn bekend als het Paastriduüm. Paaszondag is de meest plechtige herdenking van de opstanding van Jezus. Paaszondag is de eerste dag van de paastijd, die bekend staat als de paasoctaaf.

Paasfeesten hebben, door zoveel oude overtuigingen en gebruiken over te nemen, niet zonder reden de naam lentefeesten gekregen. De betekenis ervan is echter veranderd. Lentefeesten zijn altijd geassocieerd geweest met nieuw leven en doordrenkt van vruchtbaarheidscultus, bevatten ze zijn elementen. Ze drukten de vreugde van het aardse leven uit, zijn vitaliteit en biologische dimensie.

De paasfeesten worden voorafgegaan door de vastentijd. Het duurt 40 dagen. Het begint op Aswoensdag, ook wel bekend als de vooravond van Aswoensdag of Aswoensdag. Tijdens Aswoensdag in de kerken worden de hoofden van de gelovigen besprenkeld met as die is ontstaan door het verbranden van palmtakken van het vorige jaar. Vroeger geloofde men dat de hoofden met as werden besprenkeld van menselijke resten die op begraafplaatsen werden gevonden. Het besprenkelen van de hoofden met as werd in de liturgie van de universele kerk geïntroduceerd rond de 4e eeuw. Aanvankelijk werden alleen mensen besprenkeld die openlijk boete deden. Deze mensen mochten niet terugkeren naar de kerk tot aan de paasbiecht op Witte Donderdag.

Sinds de tiende eeuw is het besprenkelen met as een ritueel geworden voor alle gelovigen - een symbool van boete, berouw over zonden, bereidheid tot vasten - versterving en overpeinzingen. In de 18e en 19e eeuw - en in sommige regio's ook aan het begin van de 20e eeuw - besprenkelden priesters een van de belangrijkste personen in het gezin - vader, grootvader - met as en gaven hem ook wat as voor in het gebedenboek. In de huizen gaf deze persoon "as" aan het gezin - dat wil zeggen, hij besprenkelde de hoofden van de gezinsleden met as. De vastentijd moest een periode zijn van versterving, vroomheid, goede daden, matiging. In vroegere tijden volgden dorpsbewoners kerkelijke voorschriften op en kozen ze zelf verschillende verstervingen. Vlees en in sommige huizen ook zuivel, suiker en honing verdwenen van de tafels. In plaats daarvan verschenen er vasten soep (zie recept), aardappelen, zuurkool, haring, brood.

In rijke, adellijke huizen was de vastentijd niet zo streng, omdat daar veel heerlijke visgerechten werden gegeten, evenals kaas, boter en melk. Gewoonlijk onthielden mensen zich tijdens de vastentijd van het roken van tabak en het drinken van alcohol. Er werden geen feesten gegeven, sociale bijeenkomsten werden vermeden (men kwam samen voor gezamenlijk gebed), er werd niet gezongen of gespeeld. Halverwege de vastentijd werd Halfvasten gevierd. Dit was een moment van verlichting van de ontberingen en de vastende stilte. In dorpen renden jongens rond met houten ratels en sloegen ze potten gevuld met as tegen de deuren van huizen.

Pasen heeft de tradities van lentefeesten, aanwezig in de culturen van alle agrarische volkeren, een nieuwe, ascetische dimensie gegeven door ze te ontdoen van hun erotische basis, ze in een spirituele richting te sturen, en delen van de rituelen van de dodenfeesten over te nemen, christelijke elementen erin te verweven en ze te verrijken met nieuwe gewoonten die in de loop van de eeuwen zijn gevormd.

Het feest, voorafgegaan door een steeds langere periode van onthouding, doordrenkt met contemplatie over de waarde van het leven en zijn doel, heeft een boetedoening aangenomen, alsof menselijke vreugde een bedreiging vormde voor het goede en het eeuwige leven. Na verloop van tijd leidde de ongebreidelde vroomheid van fanatici bijna tot minachting voor het (toch goddelijke) geschenk van het leven, dat werd aangeduid als "ijdelheid der ijdelheden", en de trend naar zelfkastijding als de enige weg naar redding overschaduwde het optimisme van de overwinning op de dood.

Pasen Tradities

In sommige landen worden eieren van een heuvel gerold, en de winnaar, wiens ei ongedeerd blijft, wordt beschouwd als geluksvogel. Deze traditie is populair in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Een andere populaire traditie is het eierslaan, waarbij deelnemers proberen het ei van hun tegenstander te breken zonder hun eigen ei te beschadigen.

Een zeer herkenbaar symbool van Pasen is ook de paashaas, die vaak wordt geassocieerd met het bezorgen van paaseieren. In sommige landen, zoals Duitsland, geloven kinderen dat de paashaas hen cadeautjes brengt en eieren verstopt in de tuin. In andere landen, zoals Polen, is het gebruikelijk dat de paashaas eieren levert.

De Italiaanse paastraditie staat bekend om het vieren van de Goede Vrijdagprocessie, wanneer er plechtige parades en optochten worden gehouden en het beeld van de Verrezen Jezus wordt tentoongesteld. In Bulgarije daarentegen is het een traditie om brood te zegenen, dat vervolgens wordt verdeeld en uitgedeeld aan de kerkgangers.

In veel landen worden ook traditionele paasgerechten geconsumeerd. In Polen zijn mazurka's en witte borsjt met witte worst populair, terwijl in Italië het paasdiner speciale gebakjes en vleesgerechten kan bevatten.

Het is vermeldenswaard dat ondanks de verschillen in tradities, Pasen een feest blijft dat mensen over de hele wereld verenigt in het vieren van de vreugde van de Opstanding. Het is een tijd waarin families samenkomen om te vieren en tijd met elkaar door te brengen, maar ook om na te denken over de spirituele betekenis van dit feest. Paas tradities brengen kleuren, smaken en geluiden in ons leven, waardoor een unieke sfeer ontstaat die tegelijkertijd een uiting is van cultuur en geloof. Pasen is dus niet alleen een religieus feest, maar ook een tijd die de diversiteit en eenheid van tradities over de hele wereld viert.